3 Triệu chứng bệnh xơ gan cần cảnh báo để bảo vệ sức khỏe!

Xơ gan là một bệnh lý nghiêm trọng xảy ra khi các tế bào gan bị tổn thương trong thời gian dài, dẫn đến việc hình thành mô sẹo thay thế mô gan khỏe mạnh. Khi gan bị xơ hóa, chức năng của nó bị suy giảm, ảnh hưởng đến quá trình lọc độc tố, chuyển hóa chất dinh dưỡng và sản xuất protein quan trọng cho cơ thể.

Nhận biết các triệu chứng bệnh xơ gan từ giai đoạn đầu có thể giúp bạn kiểm soát bệnh tốt hơn, ngăn chặn sự tiến triển nặng hơn và giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm như suy gan hay ung thư gan. Việc phát hiện sớm còn tạo điều kiện để áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp, giúp bảo vệ sức khỏe hiệu quả hơn

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những triệu chứng bệnh xơ gan, từ các triệu chứng ban đầu như mệt mỏi, chán ăn, vàng da, cho đến những biểu hiện nghiêm trọng hơn khi bệnh tiến triển. Nắm được những triệu chứng này sẽ giúp bạn có hướng đi khám và điều trị kịp thời

1. Nguyên nhân gây ra bệnh xơ gan

1.1 Nguyên nhân chính gây xơ gan

• Viêm gan virus: Các loại virus viêm gan B và C có thể gây tổn thương gan kéo dài, dẫn đến viêm gan mãn tính và cuối cùng là xơ gan.
• Lạm dụng rượu bia: Uống rượu bia nhiều trong thời gian dài làm tổn thương tế bào gan, khiến gan dần mất chức năng và dẫn đến xơ gan.
• Béo phì và tiểu đường: Thừa cân có thể gây tích tụ mỡ trong gan, làm phát triển bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), một nguyên nhân phổ biến gây xơ gan.
• Tiếp xúc với hóa chất và lạm dụng thuốc: Một số loại thuốc và hóa chất độc hại có thể gây tổn thương gan nếu sử dụng không đúng cách hoặc trong thời gian dài.

1.2 Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh xơ gan

• Di truyền: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh gan, nguy cơ mắc xơ gan của bạn cũng cao hơn.
• Tuổi tác: Càng lớn tuổi, chức năng gan càng suy giảm, làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan mạn tính.
• Giới tính: Nam giới có nguy cơ bị xơ gan cao hơn nữ giới, chủ yếu do thói quen tiêu thụ rượu bia và lối sống không lành mạnh.

2. Triệu chứng bệnh xơ gan

2.1 Triệu chứng giai đoạn đầu

• Mệt mỏi kéo dài: Người bệnh thường xuyên cảm thấy kiệt sức, mất năng lượng dù không làm việc quá sức.
• Đau bụng âm ỉ: Cảm giác đau hoặc khó chịu ở vùng bụng trên bên phải, nơi gan nằm, có thể xuất hiện từng cơn hoặc kéo dài.
• Sụt cân không rõ nguyên nhân: Dù không thay đổi chế độ ăn uống hay thói quen sinh hoạt, người bệnh vẫn bị giảm cân đáng kể.
• Rối loạn tiêu hóa nhẹ: Một số trường hợp có thể gặp khó tiêu, đầy hơi, chán ăn hoặc buồn nôn nhẹ.

2.2 Triệu chứng giai đoạn tiến triển

• Vàng da, vàng mắt: Khi chức năng gan suy giảm, bilirubin không được xử lý đúng cách, dẫn đến vàng da và lòng trắng mắt đổi màu.
• Tích tụ dịch trong cơ thể: Phù nề xuất hiện ở chân, mắt cá chân hoặc bụng do gan không thể điều chỉnh lượng chất lỏng trong cơ thể.
• Chảy máu bất thường và dễ bầm tím: Gan bị tổn thương làm giảm khả năng sản xuất các yếu tố đông máu, khiến người bệnh dễ bị chảy máu cam, chảy máu chân răng hoặc bầm tím dù chỉ va chạm nhẹ.
• Ngứa da: Độc tố tích tụ trong cơ thể có thể gây ngứa ngáy dữ dội, đặc biệt là vào ban đêm.

2.3 Triệu chứng nghiêm trọng

• Rối loạn thần kinh: Khi gan không thể lọc độc tố khỏi máu, chúng sẽ ảnh hưởng đến não, gây ra tình trạng lú lẫn, mất phương hướng, khó tập trung.
• Nôn ra máu: Tổn thương gan có thể gây giãn tĩnh mạch thực quản, dẫn đến chảy máu nghiêm trọng.
• Hôn mê gan: Ở giai đoạn cuối, người bệnh có thể rơi vào trạng thái hôn mê do sự tích tụ của các chất độc trong não, có thể nguy hiểm đến tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời.

3. Tác động của bệnh xơ gan đến sức khỏe

3.1 Ảnh hưởng đến chức năng gan

Bệnh xơ gan khiến gan dần mất đi khả năng thực hiện các chức năng quan trọng của nó. Một trong những vai trò quan trọng nhất của gan là lọc bỏ độc tố ra khỏi máu, nhưng khi gan bị tổn thương, quá trình này bị suy giảm, khiến độc tố tích tụ trong cơ thể. Bên cạnh đó, gan còn có nhiệm vụ sản xuất protein giúp đông máu, nhưng khi chức năng này suy yếu, người bệnh có thể dễ bị chảy máu hoặc bầm tím.

Ngoài ra, chuyển hóa chất dinh dưỡng từ thức ăn và thuốc cũng bị ảnh hưởng, dẫn đến suy dinh dưỡng và làm giảm hiệu quả của các loại thuốc điều trị.

3.2 Nguy cơ gặp biến chứng nghiêm trọng

• Ung thư gan: Nếu bệnh xơ gan không được kiểm soát, các tế bào gan có thể bị tổn thương nặng nề, dẫn đến sự phát triển của ung thư gan. Đây là một trong những dạng ung thư nguy hiểm với tỷ lệ tử vong cao.
• Nhiễm trùng: Gan đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hệ miễn dịch. Khi gan suy yếu, cơ thể trở nên dễ bị nhiễm trùng hơn, bao gồm cả nhiễm trùng huyết, viêm phổi hoặc nhiễm trùng dịch cổ trướng.
• Bệnh thận: Xơ gan có thể gây ảnh hưởng đến thận, làm suy giảm chức năng lọc máu và bài tiết độc tố. Một số bệnh nhân có thể mắc hội chứng gan-thận, một tình trạng nghiêm trọng có thể gây suy thận cấp.
• Xuất huyết tiêu hóa: Khi gan bị tổn thương nặng, áp lực tĩnh mạch trong gan tăng cao, có thể gây giãn tĩnh mạch thực quản hoặc dạ dày. Điều này làm tăng nguy cơ vỡ tĩnh mạch, dẫn đến xuất huyết tiêu hóa, một biến chứng nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng.

Việc nhận biết sớm các biến chứng của xơ gan có thể giúp người bệnh có hướng điều trị kịp thời, hạn chế các rủi ro nghiêm trọng cho sức khỏe.

4. Cách nhận biết triệu chứng của bệnh xơ gan

4.1 Theo dõi các triệu chứng hằng ngày

Việc quan sát và ghi chú các dấu hiệu bất thường của cơ thể là rất quan trọng. Bạn nên để ý đến các triệu chứng như mệt mỏi kéo dài, vàng da, đau bụng, phù nề hoặc thay đổi về tần suất đi tiểu. Nếu nhận thấy những thay đổi này, hãy ghi chép lại để theo dõi diễn biến của bệnh, từ đó có thể cung cấp thông tin chi tiết hơn khi đi khám bác sĩ.

4.2 Khám sức khỏe định kỳ

Ngay cả khi không có triệu chứng rõ ràng, việc kiểm tra sức khỏe định kỳ vẫn rất quan trọng. Xét nghiệm máu, siêu âm gan và các kiểm tra liên quan có thể giúp phát hiện tổn thương gan ở giai đoạn sớm, ngay cả khi chưa có biểu hiện ra bên ngoài. Điều này giúp tăng khả năng kiểm soát bệnh và điều trị hiệu quả hơn.

4.3 Duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ gan. Bạn nên ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ, rau xanh, protein lành mạnh và hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, muối hoặc đường. Tránh xa rượu bia và các chất kích thích cũng giúp giảm nguy cơ làm tổn thương gan.

4.4 Khi nào cần gặp bác sĩ

4.4.1 Triệu chứng kéo dài không thuyên giảm

Nếu bạn gặp phải các triệu chứng như mệt mỏi, đau bụng, chán ăn, phù nề kéo dài hơn một tuần mà không có dấu hiệu thuyên giảm, hãy đến gặp bác sĩ để kiểm tra.

4.4.2 Xuất hiện triệu chứng nghiêm trọng

Một số triệu chứng có thể báo hiệu tình trạng gan đã bị tổn thương nghiêm trọng, bao gồm:

• Vàng da, vàng mắt (do gan không thể lọc bilirubin)
• Nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen (dấu hiệu của xuất huyết tiêu hóa)
• Rối loạn ý thức, mất tập trung hoặc ngủ gà ngủ gật bất thường (do sự tích tụ độc tố trong cơ thể)
  Khi gặp các triệu chứng này, bạn cần đến bệnh viện ngay lập tức để được kiểm tra và điều trị kịp thời.

4.4.3 Thay đổi sức khỏe một cách đáng kể

Nếu bạn nhận thấy giảm cân đột ngột, mất cảm giác ngon miệng, suy giảm năng lượng hoặc bụng to lên bất thường do tích tụ dịch, đây có thể là dấu hiệu của xơ gan tiến triển. Đừng chủ quan, hãy đi khám để được bác sĩ chẩn đoán và có hướng điều trị phù hợp.

Tự theo dõi sức khỏe kết hợp với thăm khám kịp thời sẽ giúp bạn kiểm soát bệnh tốt hơn, ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm và bảo vệ chất lượng cuộc sống.

5. Phòng ngừa và điều trị bệnh xơ gan

5.1 Biện pháp phòng ngừa xơ gan

• Duy trì lối sống lành mạnh: Một chế độ ăn uống khoa học đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ gan. Bạn nên hạn chế tiêu thụ rượu bia, thuốc lá và các thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều chất bảo quản. Đồng thời, bổ sung nhiều rau xanh, trái cây tươi, protein từ thực phẩm sạch và uống đủ nước mỗi ngày để giúp gan hoạt động hiệu quả hơn.

• Tăng cường vận động thể chất: Tập thể dục không chỉ giúp kiểm soát cân nặng mà còn hỗ trợ gan loại bỏ độc tố. Bạn nên duy trì ít nhất 30 phút hoạt động thể chất mỗi ngày, có thể là đi bộ, chạy bộ, yoga hoặc bơi lội để cải thiện lưu thông máu và tăng cường sức khỏe tổng thể.

• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Việc chủ động kiểm tra sức khỏe có thể giúp phát hiện sớm các vấn đề về gan trước khi chúng tiến triển nghiêm trọng. Bạn nên thực hiện xét nghiệm chức năng gan định kỳ, đặc biệt nếu có tiền sử bệnh gan, sử dụng nhiều rượu bia hoặc mắc viêm gan virus. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ ngay.

5.2 Phương pháp điều trị bệnh xơ gan

Sử dụng thuốc để kiểm soát bệnh

Tùy vào mức độ xơ gan, bác sĩ có thể kê đơn một số loại thuốc giúp giảm triệu chứng, hỗ trợ chức năng gan và ngăn ngừa biến chứng. Các loại thuốc có thể bao gồm:

• Thuốc kiểm soát huyết áp và bảo vệ mạch máu
• Thuốc lợi tiểu để giảm tích nước trong cơ thể
• Thuốc kháng virus nếu nguyên nhân do viêm gan B hoặc C

Phẫu thuật điều trị xơ gan: Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, phẫu thuật có thể được chỉ định để điều trị các biến chứng như chảy máu nội tạng hoặc tắc nghẽn đường mật. Phẫu thuật có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng và kéo dài tuổi thọ cho người bệnh.

Ghép gan – phương pháp cuối cùng: Khi gan đã bị tổn thương nghiêm trọng và không còn khả năng hồi phục, ghép gan là lựa chọn tốt nhất. Quá trình này đòi hỏi tìm được gan phù hợp từ người hiến tặng, đồng thời người bệnh cần duy trì chế độ chăm sóc đặc biệt sau ghép để đảm bảo gan mới hoạt động tốt.

Việc kết hợp các biện pháp phòng ngừa và điều trị đúng cách sẽ giúp kiểm soát bệnh xơ gan hiệu quả hơn, bảo vệ sức khỏe lâu dài.

6. Các câu hỏi thường gặp liên quan đến xơ gan

1. Xơ gan có triệu chứng gì và làm thế nào để nhận biết sớm?
Các triệu chứng thường gặp bao gồm mệt mỏi, giảm cân không rõ nguyên nhân, chán ăn, buồn nôn, vàng da, và sưng bụng (cổ trướng). Khi bệnh tiến triển, có thể gặp các biến chứng như xuất huyết, dễ bầm tím.

2. Nguyên nhân gây xơ gan là gì?
Các nguyên nhân chính bao gồm uống rượu bia quá mức, viêm gan virus (B, C), gan nhiễm mỡ không do rượu, các bệnh lý tự miễn và di truyền, cũng như sử dụng thuốc hoặc hóa chất lâu dài.

3. Xơ gan có thể điều trị được không?
Xơ gan không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát và làm chậm quá trình tiến triển nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Việc thay đổi lối sống, dùng thuốc hỗ trợ và trong trường hợp nặng có thể cần ghép gan.

4. Xơ gan có thể biến chứng thành gì?
Nếu không điều trị, xơ gan có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như suy gan, ung thư gan, cổ trướng, chảy máu đường tiêu hóa và hôn mê gan, thậm chí đe dọa tính mạng.

5. Có thực phẩm nào hỗ trợ sức khỏe gan không?

• Phục hồi năng lượng: Giúp giảm cảm giác mệt mỏi và cải thiện sức khỏe tổng thể.
• Bảo vệ và cải thiện chức năng gan: Giúp giảm tổn thương gan, tăng men gan do tác động từ virus hoặc sử dụng rượu.
• Kích thích bài tiết mật: Hỗ trợ gan hoạt động hiệu quả hơn và cải thiện chức năng gan.
• Giảm nồng độ cồn trong máu: Thúc đẩy quá trình chuyển hóa alcohol, giúp cơ thể loại bỏ cồn nhanh hơn.

Sức khỏe gan rất quan trọng cho sức khỏe tổng thể của chúng ta. Mọi người nên chú ý chăm sóc gan để duy trì sức khỏe tốt.

Cần nâng cao nhận thức về bệnh gan nhiễm mỡ để mọi người hiểu rõ hơn về cách phòng ngừa và điều trị bệnh này hiệu quả.

Liên hệ:

• Nhắn tin Zalo: KTIRA Việt Nam
• Facebook: KTIRA Nhật Bản