Vậy hút thuốc và rượu bia ảnh hưởng thế nào đến mỡ máu? Và làm sao để bảo vệ cơ thể khỏi những tác động nguy hiểm này? Cùng tìm KTIRA hiểu ngay.
“Tôi chỉ hút vài điếu thuốc mỗi ngày, uống chút bia vào cuối tuần, liệu có ảnh hưởng nhiều đến mỡ máu không?” – Đây là câu hỏi mà KTIRA gặp rất nhiều trong khoảng thời gian gần đây
Rất nhiều người tin rằng hút thuốc hay uống rượu bia chỉ hại phổi, gan, ít ai nghĩ chúng có liên quan đến mỡ máu và sức khỏe tim mạch. Nhưng thực tế, chính những thói quen này lại âm thầm “đầu độc” hệ thống mạch máu, làm tăng nguy cơ xơ vữa, nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
Mỡ máu – “kẻ giết người thầm lặng” dễ bị bỏ qua

Mỡ máu cao (hay rối loạn lipid máu) xảy ra khi:
- LDL-C (cholesterol xấu) tăng cao
- Triglyceride dư thừa
- HDL-C (cholesterol tốt) giảm thấp
Đây là một trong những yếu tố nguy cơ chính dẫn đến xơ vữa động mạch. Điều đáng sợ là mỡ máu cao thường không có triệu chứng, chỉ được phát hiện khi đi xét nghiệm hoặc khi biến chứng như nhồi máu cơ tim, đột quỵ xảy ra.
Trong số những yếu tố thúc đẩy mỡ máu cao, hút thuốc lá và uống rượu bia là hai “thủ phạm” phổ biến nhưng ít người thực sự hiểu hết tác hại.
Hút thuốc và rượu bia ảnh hưởng thế nào đến mỡ máu?
Nicotine và mạch máu: Một mối quan hệ độc hại
Khi hút thuốc, nicotine và hàng nghìn hóa chất độc hại khác xâm nhập vào cơ thể, gây:
- Tăng LDL-C (cholesterol xấu): Nicotine kích thích gan sản xuất nhiều LDL hơn, đẩy nhanh quá trình xơ vữa động mạch.
- Giảm HDL-C (cholesterol tốt): HDL là “người quét dọn” cholesterol dư thừa trong mạch máu. Khi HDL giảm, mỡ xấu tích tụ dễ hơn.
- Làm hỏng thành mạch máu: Khói thuốc chứa carbon monoxide gây viêm, làm tổn thương lớp nội mạc mạch máu, tạo điều kiện cho mảng xơ vữa hình thành.
Con số biết nói
Một nghiên cứu đăng trên Journal of the American College of Cardiology cho thấy:
- Người hút thuốc có mức HDL-C giảm trung bình 5–10 mg/dL so với người không hút.
- Nguy cơ mắc bệnh mạch vành tăng gấp 2 lần, ngay cả khi chỉ hút ít.
Điều nguy hiểm hơn, hút thuốc thụ động (hít phải khói thuốc từ người khác) cũng làm tăng nguy cơ mỡ máu cao và bệnh tim mạch.
Rượu bia và mỡ máu: Hiểu đúng để không chủ quan

Một chút rượu – lợi hay hại?
Nhiều nghiên cứu cho thấy uống rượu vang đỏ với lượng rất ít (1 ly nhỏ/ngày) có thể tăng HDL-C nhờ polyphenol trong rượu. Tuy nhiên, lợi ích này chỉ áp dụng trong liều lượng cực kỳ hạn chế.
Khi “chén chú chén anh” trở thành hiểm họa
Với đa số người, rượu bia tiêu thụ ở mức cao lại mang đến hàng loạt rủi ro:
- Tăng triglyceride: Rượu chuyển hóa thành acetaldehyde, rồi thành acetat, làm gan tăng tổng hợp triglyceride.
- Tăng LDL-C, giảm HDL-C: Đặc biệt ở người uống hơn 2 ly/ngày (nam) hoặc 1 ly/ngày (nữ).
- Thúc đẩy béo bụng: Năng lượng dư thừa từ bia rượu dễ tích tụ thành mỡ bụng, liên quan trực tiếp đến rối loạn lipid máu.
Một nghiên cứu ở hơn 300.000 người (Lancet, 2018) khẳng định:
- Uống trên 100g rượu/tuần (≈ 7 ly rượu vang) liên quan đến tăng cholesterol toàn phần và nguy cơ tim mạch.
Vòng xoắn nguy hiểm: Hút thuốc + rượu bia = “song sát” của mạch máu
Khi hút thuốc và uống rượu bia cùng lúc, tác hại lên mỡ máu và tim mạch không chỉ cộng gộp mà còn khuếch đại:
- Hút thuốc làm thành mạch bị tổn thương.
- Rượu bia làm tăng mỡ xấu trong máu.
- Kết hợp cả hai khiến mạch máu nhanh chóng bị xơ vữa, hẹp tắc.
Kết quả là nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ ở nhóm này cao gấp 3–5 lần so với người không hút thuốc, uống rượu.
Làm gì để bảo vệ mạch máu và kiểm soát mỡ máu?

- Ngừng hút thuốc ngay hôm nay: Chỉ sau 1 năm bỏ thuốc, nguy cơ bệnh tim mạch giảm 50% so với người hút.
- Hạn chế rượu bia tối đa: Nam ≤ 2 đơn vị/ngày, nữ ≤ 1 đơn vị/ngày (1 đơn vị = 330ml bia hoặc 100ml rượu vang). Tốt nhất là không uống.
- Tăng cường rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, cá béo để cải thiện lipid máu.
- Vận động 30 phút/ngày giúp tăng HDL-C, giảm LDL-C và triglyceride.
- Kiểm tra mỡ máu định kỳ, đặc biệt nếu trên 40 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ.
Đừng để thói quen hủy hoại trái tim bạn
Hút thuốc, rượu bia ảnh hưởng thế nào đến mỡ máu? – Câu trả lời là chúng không chỉ làm tăng mỡ máu xấu mà còn đẩy nhanh quá trình xơ vữa động mạch.
Đừng đợi đến khi phải “chạy chữa” mới tiếc nuối. Chỉ cần một quyết định bỏ thuốc, hạn chế rượu bia hôm nay, bạn đã làm điều lớn lao cho trái tim và mạch máu của mình.
KTIRA tin rằng: Một thay đổi nhỏ hôm nay là một tương lai khỏe mạnh ngày mai.
Liên hệ:
- Nhắn tin Zalo: KTIRA Việt Nam
- Facebook: KTIRA Nhật Bản