Thận
Suy Thận Có Di Truyền Không? Hé Lộ Sự Thật Ít Ai Biết
“Suy thận có di truyền không, bác sĩ? Bố cháu mắc bệnh, cháu lo sau này mình cũng bị…” Đây là nỗi lo lắng rất thường gặp của nhiều bệnh nhân và gia đình về bệnh thận.
Thực tế, nhiều người cho rằng suy thận là căn bệnh “trời kêu” và không thể tránh khỏi nếu gia đình có tiền sử. Nhưng sự thật không hoàn toàn như vậy.
Hãy cùng KTIRA tìm hiểu: suy thận có di truyền không, mức độ ảnh hưởng ra sao và liệu bạn có thể làm gì để bảo vệ thận?
Hiểu đúng về suy thận: Bệnh lý và nguyên nhân
Suy thận là tình trạng chức năng lọc máu và đào thải độc tố của thận suy giảm, khiến các chất thải tích tụ trong cơ thể. Bệnh tiến triển âm thầm, chia thành 2 dạng:
- Suy thận cấp: xảy ra đột ngột, thường do mất máu, nhiễm trùng nặng hoặc thuốc độc cho thận.
- Suy thận mạn: tiến triển chậm, kéo dài nhiều năm và không thể phục hồi hoàn toàn.
Nguyên nhân phổ biến của suy thận mạn bao gồm:
- Bệnh tiểu đường
- Tăng huyết áp
- Viêm cầu thận
- Sỏi thận, tắc nghẽn đường tiết niệu
Nhưng liệu yếu tố di truyền có đóng vai trò trong câu chuyện này?
Suy thận có di truyền không?
Câu trả lời ngắn gọn là: Một số dạng bệnh thận có yếu tố di truyền, nhưng không phải tất cả suy thận đều di truyền.
Các bệnh thận di truyền có thể dẫn đến suy thận
Một số bệnh lý do đột biến gen hoặc di truyền trong gia đình có nguy cơ gây tổn thương thận và dẫn đến suy thận mạn:
- Bệnh thận đa nang (Polycystic Kidney Disease – PKD)
- Đây là bệnh di truyền phổ biến nhất liên quan đến thận.
- Đặc trưng bởi sự xuất hiện của nhiều nang chứa dịch trong thận, làm giảm chức năng thận dần dần.
- Khoảng 50% người mắc PKD sẽ phát triển suy thận mạn giai đoạn cuối vào tuổi 60.
- Hội chứng Alport
- Bệnh di truyền lặn trên nhiễm sắc thể X.
- Gây tổn thương màng đáy cầu thận, dẫn đến protein niệu, tiểu máu và suy thận mạn.
- Một số rối loạn chuyển hóa di truyền
- Như bệnh Fabry, cystinosis… có thể ảnh hưởng đến chức năng thận.
Suy thận không di truyền nhưng có yếu tố gia đình
Ở nhiều trường hợp khác, suy thận không trực tiếp di truyền, nhưng người có tiền sử gia đình mắc bệnh thận, tiểu đường hoặc tăng huyết áp sẽ có nguy cơ cao hơn do:
- Yếu tố gen liên quan đến huyết áp, chuyển hóa đường
- Thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống tương tự trong gia đình
Điều này không có nghĩa là bạn chắc chắn bị bệnh, nhưng cần chủ động phòng ngừa và tầm soát sớm.
Tôi có thể làm gì nếu gia đình có người bị suy thận?
Người có yếu tố gia đình không nên hoang mang, nhưng cũng đừng chủ quan. KTIRA thường nhấn mạnh 3 nguyên tắc vàng để bảo vệ sức khỏe thận:
Tầm soát định kỳ
- Xét nghiệm máu (creatinine, ure) và nước tiểu (protein niệu, tiểu máu vi thể) giúp phát hiện sớm tổn thương thận.
- Đo huyết áp, kiểm tra đường huyết để kiểm soát các yếu tố nguy cơ.
Lối sống khoa học
- Ăn nhạt, hạn chế muối dưới 5g/ngày.
- Uống đủ nước, tránh lạm dụng thuốc giảm đau, kháng sinh không kê đơn.
- Duy trì cân nặng hợp lý, tập thể dục đều đặn.
Cảnh giác với dấu hiệu cảnh báo sớm
- Phù mặt, chân tay
- Tiểu ít, nước tiểu có bọt hoặc màu sẫm
- Mệt mỏi, chán ăn
Phát hiện sớm tổn thương thận giúp kéo dài thời gian khỏe mạnh trước khi bệnh tiến triển.
Suy thận di truyền có chữa khỏi được không?
Đáng tiếc là các bệnh thận di truyền hiện chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, phát hiện sớm và quản lý tốt giúp:
- Làm chậm quá trình tiến triển đến suy thận giai đoạn cuối
- Giảm nguy cơ phải lọc máu hoặc ghép thận
Các phương pháp điều trị tập trung vào kiểm soát triệu chứng, duy trì chức năng thận và phòng ngừa biến chứng.
Suy thận có di truyền không? – Một số bệnh lý thận di truyền có thể dẫn đến suy thận, nhưng phần lớn trường hợp liên quan đến lối sống và bệnh mạn tính như tiểu đường, tăng huyết áp.
Nếu trong gia đình có người mắc bệnh thận, hãy coi đây là động lực để chăm sóc thận sớm hơn, không phải lý do để lo lắng quá mức.
KTIRA luôn nhắc nhở bệnh nhân: “Di truyền có thể là yếu tố nguy cơ, nhưng chính thói quen hàng ngày mới quyết định bạn có sống khỏe với 2 quả thận hay không.”
Liên hệ:
- Nhắn tin Zalo: KTIRA Việt Nam
- Facebook: KTIRA Nhật Bản
