Đái Tháo Đường Có Liên Quan Đến Đột Quỵ Không? Sự Thật Khiến Nhiều Người Bất Ngờ

Đái tháo đường (tiểu đường) từ lâu đã được biết đến là căn bệnh mãn tính nguy hiểm, ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể. Nhưng có một sự thật đáng lo ngại mà không phải ai cũng biết: người mắc đái tháo đường có nguy cơ đột quỵ cao gấp 1,5–2 lần so với người bình thường.

Vậy đái tháo đường có liên quan đến đột quỵ không? Câu trả lời là CÓ, và mối liên hệ này phức tạp hơn bạn tưởng. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng KTIRA phân tích chuyên sâu về nguyên nhân, cơ chế tác động và giải pháp phòng ngừa đột quỵ hiệu quả cho người đang sống chung với bệnh đái tháo đường.

1. Đái Tháo Đường Và Đột Quỵ Là Gì?

Đái tháo đường là gì?

Đây là tình trạng rối loạn chuyển hóa mạn tính, khi cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không sử dụng hiệu quả insulin – dẫn đến lượng đường trong máu luôn cao hơn bình thường. Theo thời gian, lượng đường cao này gây tổn thương mạch máu, thần kinh, tim, thận, mắt và đặc biệt là não bộ.

Đột quỵ là gì?

Đột quỵ (tai biến mạch máu não) là tình trạng máu không thể lưu thông tới một phần của não do mạch máu bị tắc nghẽn (nhồi máu não) hoặc vỡ (xuất huyết não). Trong cả hai trường hợp, các tế bào não nhanh chóng bị tổn thương và chết đi, gây hậu quả nghiêm trọng.

2. Đái Tháo Đường Có Liên Quan Đến Đột Quỵ Không?

Câu trả lời là có. Dưới đây là các lý do giải thích vì sao người mắc đái tháo đường dễ bị đột quỵ:

Làm tổn thương mạch máu não

Lượng đường trong máu cao lâu ngày làm tổn thương lớp nội mạc của mạch máu, khiến các mạch này trở nên dày hơn, xơ cứng và dễ bị tắc nghẽn. Đây chính là tiền đề cho xơ vữa động mạch, nguyên nhân hàng đầu dẫn đến đột quỵ thiếu máu não.

Tăng nguy cơ hình thành cục máu đông

Đái tháo đường ảnh hưởng đến quá trình đông máu và tăng khả năng hình thành cục máu đông – nguyên nhân trực tiếp gây tắc mạch máu não, đặc biệt là ở những người có cholesterol cao hoặc tăng huyết áp kèm theo.

Rối loạn mỡ máu và huyết áp – bộ ba nguy hiểm

Khoảng 70% người mắc đái tháo đường type 2 đồng thời bị rối loạn lipid máu và tăng huyết áp – hai yếu tố nguy cơ cao gây đột quỵ. Khi cả ba yếu tố này cùng tồn tại, nguy cơ đột quỵ tăng vọt.

Gây viêm âm thầm trong cơ thể

Nồng độ đường huyết cao gây ra quá trình viêm mạn tính âm thầm, phá vỡ hàng rào mạch máu não và tạo điều kiện cho các yếu tố độc hại tiếp cận mô não, làm tăng tính dễ tổn thương khi có biến cố.

3. Các Nghiên Cứu Khoa Học Nói Gì?

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh mối liên hệ rõ ràng giữa đái tháo đường và nguy cơ đột quỵ. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), người mắc tiểu đường có nguy cơ bị đột quỵ cao gấp đôi người không mắc bệnh. Nghiên cứu Framingham nổi tiếng cũng chỉ ra rằng đái tháo đường là yếu tố nguy cơ độc lập, không phụ thuộc vào các yếu tố khác như tuổi tác hay giới tính.

4. Dấu Hiệu Cảnh Báo Người Tiểu Đường Có Nguy Cơ Đột Quỵ

Người mắc đái tháo đường nên đặc biệt cảnh giác khi xuất hiện các triệu chứng sau:

• Tê yếu hoặc mất cảm giác ở mặt, tay, chân (đặc biệt là một bên cơ thể)
• Đột ngột nói ngọng, nói khó, không hiểu lời người khác
• Mất thị lực đột ngột ở một hoặc cả hai mắt
• Mất thăng bằng, chóng mặt, đi đứng không vững
• Đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân

Nếu thấy bất kỳ dấu hiệu nào ở trên, cần gọi cấp cứu ngay lập tức vì đây có thể là triệu chứng cảnh báo đột quỵ cấp tính.

5. Làm Gì Để Phòng Ngừa Đột Quỵ Khi Đang Mắc Đái Tháo Đường?

Kiểm soát đường huyết tốt

Đây là yếu tố quan trọng nhất. Giữ mức đường huyết ổn định giúp hạn chế tổn thương mạch máu và ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm.

• Tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ
• Ăn uống lành mạnh, giảm tinh bột xấu, đường đơn
• Tập thể dục đều đặn mỗi ngày

Kiểm tra huyết áp và mỡ máu định kỳ

• Giữ huyết áp <130/80 mmHg
• Kiểm soát LDL-C, HDL-C và triglyceride trong ngưỡng cho phép

Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia

Thuốc lá và rượu bia làm tăng gấp đôi nguy cơ đột quỵ. Người đái tháo đường nên tránh tuyệt đối.

Giảm cân nếu thừa cân

Giảm 5–10% trọng lượng cơ thể có thể cải thiện đáng kể tình trạng kháng insulin và các yếu tố nguy cơ liên quan đến đột quỵ.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Thực hiện tầm soát định kỳ giúp phát hiện sớm nguy cơ và điều chỉnh kịp thời.

Người mắc đái tháo đường không thể chủ quan với đột quỵ – một biến chứng có thể xảy ra bất ngờ nhưng để lại hậu quả nặng nề. Việc quản lý đường huyết, huyết áp, mỡ máu và lối sống lành mạnh chính là “lá chắn” bảo vệ não bộ và sức khỏe toàn diện.

Hãy luôn nhớ rằng: Phòng bệnh tốt hơn chữa bệnh. Đừng đợi đến khi đột quỵ xảy ra mới bắt đầu quan tâm đến sức khỏe.

Liên hệ KTIRA qua:

• Nhắn tin Zalo: KTIRA Việt Nam
• Facebook: KTIRA Nhật Bản